Zakażenie przewodu słuchowego jest wywoływane przez bakterie lub, rzadziej, przez grzyby. Typowe objawy to ból ucha i wydzielina. Najczęstszymi metodami leczenia są: usuwanie zanieczyszczeń, stosowanie antybiotykowych kropli do uszu, unikanie wkładania wody do ucha, stosowanie wacików oraz środków przeciwbólowych. Najlepsze jest jednak zdecydowanie stosowanie domowych sposobów leczenia:
Domowe sposoby na infekcje ucha
Infekcja ucha
Infekcja może dotyczyć całego przewodu słuchowego, jak w przypadku uogólnionego lub ostrego zapalenia ucha zewnętrznego, lub tylko niewielkiego obszaru, na którym gromadzi się ropa i tworzy czyraki lub grudki. Złośliwe zapalenie ucha zewnętrznego jest rzadką i bardzo ciężką infekcją ucha zewnętrznego, która rozprzestrzeniła się na kość skroniową czaszki, powodując zakażenie kości (zapalenie kości i szpiku kostnego).
W typowym zapaleniu ucha ucho środkowe (za błoną bębenkową) ulega zapaleniu i wypełnia się płynem. Stan taki nazywany jest zapaleniem ucha środkowego.
Większość ostrych infekcji ucha zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jeśli infekcje powracają, nazywamy je infekcjami nawracającymi. Nawracające infekcje uszu mogą powodować gromadzenie się płynu w uchu środkowym, który nie ustępuje. Nazywa się to przewlekłym zapaleniem ucha.
Przyczyny
Infekcja ucha jest zwykle spowodowana przez bakterie lub wirusy, które dostają się do organizmu przez nos i usta. Infekcje dróg oddechowych, alergie i zanieczyszczenia powietrza (np. dym papierosowy) również mogą prowadzić do zapalenia ucha.
Przewód słuchowy może zostać zakażony przez wiele bakterii, takich jak Pseudomonas aeruginosa lub Staphylococcus aureus. Rzadziej zdarzają się infekcje grzybicze przewodu słuchowego (otomikoza), zwykle wywoływane przez Aspergillus niger lub Candida albicans. Czyraki są zwykle powodowane przez Staphylococcus aureus. Niektóre osoby, zwłaszcza z alergiami, łuszczycą, egzemą lub łojotokowym zapaleniem skóry, są szczególnie podatne na ostre zapalenie ucha zewnętrznego.
Do najczęstszych czynników ryzyka zakażenia przewodu słuchowego należą:
- Uszkodzenie przewodu słuchowego podczas czyszczenia
- przedostanie się wody do ucha, zwłaszcza podczas pływania (tzw. ucho pływaka)
- Używanie zatyczek do uszu lub aparatów słuchowych (zwłaszcza jeśli nie są one odpowiednio czyszczone)
- Dostanie się do ucha drażniących produktów, takich jak lakier do włosów lub farba do włosów
- Używanie wacików do czyszczenia ucha jest bardzo częstym czynnikiem ryzyka zakażenia przewodu słuchowego. Waciki nie powinny być wkładane do przewodu słuchowego.
Objawy
Niemowlęta i małe dzieci często zaczynają drapać się po uszach, mają problemy ze słuchem, gorączkę, wydzielinę z ucha, drażliwość i wymioty. U starszych dzieci i dorosłych objawy obejmują ból ucha, problemy ze słuchem, ucisk w uchu, gorączkę, wydzielinę z ucha, zawroty głowy i utratę równowagi połączone z nudnościami lub wymiotami. Objawy bez bólu lub gorączki mogą również wskazywać na obecność płynu w uchu.
Objawy ostrego zapalenia ucha zewnętrznego to ból, zaczerwienienie i wydzielina. Wydzielina to biała lub żółtawa substancja o nieprzyjemnym zapachu, która wypływa z ucha. Przewód słuchowy może nie być opuchnięty lub może być lekko opuchnięty. W ciężkich przypadkach obrzęk może spowodować całkowite zablokowanie przewodu słuchowego. Obrzęk przewodu słuchowego lub obecność ropy i strupów może powodować pogorszenie słuchu. Przewód słuchowy jest zazwyczaj tkliwy i bolesny, zwłaszcza gdy ucho zewnętrzne (małżowina uszna) jest pociągane lub gdy uciskany jest fałd skórny i chrząstka przed przewodem słuchowym (tragus).
Zakażenie grzybicze przewodu słuchowego powoduje bardziej intensywne swędzenie niż ból, z uczuciem pełności w uchu. Zakażenie grzybicze wywołane przez Aspergillus niger zwykle powoduje powstawanie w przewodzie słuchowym szaro-czarnych lub żółtych kropek (zwanych konidioforami grzybów) otoczonych bawełnianym materiałem (zwanym zarodnikami grzybów). Zakażenie grzybicze wywołane przez Candida albicans nie powoduje widocznego tworzenia się grzybów, ale zwykle skutkuje gęstą wydzieliną o kremowej barwie.
Czyraki powodują bardzo silny ból. Po pęknięciu z ucha może wypływać niewielka ilość krwi i ropa.
Czynniki ryzyka
Niemowlęta i dzieci, które dopiero zaczynają chodzić, są bardziej narażone na infekcje ucha, ponieważ ich uszy i gardło nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Są one również narażone na ryzyko, jeśli przebywają w środowisku, w którym jest wiele innych dzieci.
Diagnoza
Lekarz przeprowadzi dokładne badanie, zbierze wywiad dotyczący objawów i wykona kilka prostych testów. Zwróci uwagę na ruchomość błony bębenkowej, prawidłowe funkcjonowanie trąbki eustachiusza, obecność płynu w uchu środkowym oraz na to, czy wystąpił ubytek słuchu.
To, że niemowlę jest rozdrażnione i pociera uszy, nie musi oznaczać, że doszło do zakażenia lub poważnego problemu z uszami. Dokładne badanie i wywiad dotyczący objawów mogą pomóc lekarzowi postawić właściwą diagnozę i uniknąć niepotrzebnego stosowania antybiotyków.